Bài viết tóm tắt về sự thay đổi trong lĩnh vực theo dõi người dùng trực tuyến, từ cookie truyền thống đến các phương pháp mới nổi, và tác động của chúng đến quyền riêng tư.
Sự trỗi dậy và suy tàn của Cookie
- Cookie là gì: Cookie ra đời năm 1994, ban đầu giúp website ghi nhớ thông tin người dùng.
- Ứng dụng rộng rãi: Sau đó trở thành công cụ chính trong quảng cáo trực tuyến, theo dõi hành vi người dùng.
- Vấn đề về quyền riêng tư: Cookie gây tranh cãi vì theo dõi mọi hoạt động trực tuyến của người dùng.
Các công nghệ theo dõi mới
- Fingerprinting: Thu thập thông tin về thiết bị, trình duyệt để tạo "dấu vân tay số".
- Pixel tracking: Theo dõi hoạt động mở email, click link, mua hàng trên các nền tảng như Facebook, Google.
- IDFA/GAID: Định danh trên di động cho mục đích quảng cáo.
- Ưu điểm: Khó bị xóa bỏ như cookie, nhưng đe dọa quyền riêng tư hơn.
Tương lai của quyền riêng tư
- Xu hướng "Privacy-first": Các tập đoàn công nghệ chuyển sang ưu tiên quyền riêng tư.
- Các giải pháp mới:
- Topics API của Google: Chia sẻ nhóm chủ đề quan tâm thay vì hành vi chi tiết.
- App Tracking Transparency của Apple: Yêu cầu ứng dụng xin phép trước khi theo dõi.
- GDPR (Châu Âu), CCPA (Mỹ): Tăng cường bảo vệ dữ liệu người dùng.
- Tác động tại Việt Nam:
- Doanh nghiệp phụ thuộc vào cookie gặp khó khăn.
- Cần đầu tư vào dữ liệu bên thứ nhất (first-party data).
- Tận dụng server-side tracking và hệ sinh thái quảng cáo của các nền tảng lớn.
- Câu hỏi đặt ra: Liệu người dùng có thực sự được bảo vệ, hay chỉ là thay đổi hình thức theo dõi?