Lộ trình phát triển của một freelancer content
Dạo này núp lùm trên Group, ngồi đọc lại các bài viết mà mỗi người viết mỗi ngày, tự cảm thấy bản thân đã già đi quá nhiềuT_T(còn 2 năm nữa là bước sang ngưỡng cửa 30, một nửa cuộc đời). Tới bây giờ thì nhiệt huyết của nghề Content vẫn sôi sục trong người, nhưng văn phong thì đã không còn trẻ trung nữa... không còn viết nhiều được như các bạn hiện tại... (có nhiều bạn ngày viết được cả 2 3 bàiT_T).
Quy trình làm Content tại doanh nghiệp lớn và doanh nghiệp nhỏ, doanh nghiệp siêu nhỏ
Cũng may mắn, đối với nghiệp - nghề của Minh thì những văn phong này vẫn sử dụng được (nghề ông giáo), chứ không thì chết đói mất... Cũng sống trong nghiệp viết cũng ngót nghét ~8 năm:
- 1 2 năm đầu, làm Content cho website nước ngoài, một dạng SEO, blog affiliate cho Amazon
- 1 2 năm làm Content nền tảng cho công ty (viết bài share facebook, share group, tặng khách hàng là chính)
- 1 2 năm viết sách cho công ty, mở các khóa đào tạo cho tới nay + kiêm luôn quản lý team SEO, Content cho công ty... thời gian này là thời gian Minh viết và sharing nhiều nhất.
(Trong đó có các khoảng thời gian nghỉ làm giữa chừng, lên núi tu hành xen kẽ nữa nên + lại là 8 năm nha :v, Minh đi làm từ năm 1 đại học). Cũng từng làm Freelancer và Minh thấy các bạn trẻ hiện tại cũng đang có xu hướng đi theo freelancer là nhiều. Trong bài viết này Minh sẽ chia sẻ các quan điểm và đánh giá của Minh về việc trở thành một Freelancer, phân tích các con đường phát triển và một vài Idea cho ngành Freelancer Content này.
FREELANCER CONTENT LÀ LÀM GÌ?
Nói nôm na, Freelancer là nhận các job/ dự án cá nhân, người ta tuyển, mình nhận làm Chỉ nhận việc qua chat, inbox, gặp trực tiếp không thông qua giấy tờ Một vài vấn đề mà Minh muốn nhắc mọi người chuẩn bị trước đó chính là thuế TNCN Mặc dù chưa có luật nào rõ ràng về Freelancer nhưng mọi người cần phải chú ý:
- Freelancer vẫn phải đi tạo MST cá nhân
- Freelancer vẫn phải đóng thuế nếu "tổng nhận" >9tr một tháng
- Freelancer sẽ không phải chịu thuế (sẽ được hoàn lại) nếu 1 năm <108tr, nếu >108tr sẽ bị tính thuế
- Freelancer vẫn được tính giảm trừ gia cảnh 3tr6/1 người 1 tháng
Mọi người vẫn nên nắm thuế để an tâm hơn nha!
Ngoài ra, Các công việc Freelancer Content hiện tại rất rất đa dạng, nếu ở VN thì chúng ta có thể thấy các công việc như:
- Viết bài cho blog
- Duy trì content Fanpage
- Duy trì content Group (một dạng CTV)
- Viết Sales Page, Viết Landing Page
- Viết bài luận (như sv đại học thuê ấy)
- Đánh máy text (người ta gửi file PDF, mình gõ máy lại)
- Captcha có được tính là Content :v
- Viết bài PR, viết bài bán hàng
- ...
Freelancer Content - Buôn chử, bán hìnhnhưng mình không gộp Designer vào đây nếu không lộn mất :3
Một điểm quan trọng nhất của Freelancer CONTENT đó chính là: LÀM TẠI NHÀ, LÀM TẠI BẤT CỨ ĐÂU miễn đúng deadline, chất lượng content ok là có tiền :3 đây là cũng là điều thích thú nhất và phù hợp với kha khá các bạn trẻ hiện tại.
FREELANCER CONTENT KIẾM ĐƯỢC BAO NHIÊU TIỀN
Cái này còn tùy thuộc khá nhiều nè, Minh sẽ chia sẻ về một vài mốc $$$ mà Minh đã từng thuê hoặc đã từng thấy người khác thuê nhé
Viết Content nó cũng chia làm nhiều dạng Content, và các dạng Content này còn phụ thuộc vào nhu cầu của người thuê:
- Content tổng hợp: dạng lấy ý từ người này người kia, chỉnh chỉnh sửa sửa lại bằng văn phong của mình, giá tiền có thể rơi vào khoảng 20k-30k-50k-70k vv tùy theo khối lượng từ (thường thì 800-1000 từ)
- Content Unique: Loại Content này là content tự viết từ A-Z, hoàn toàn mới xuất hiện Loại này thì 80k-100k-150k, có những người viết tốt thì 300k-500k vẫn có (tùy kỹ năng, tùy giá trị)
- Content spin: cái này hơi típ trick, ai rãnh thì tìm hiểu :v, loại này 5k 1 bài cũng có (nói nôm na copy 100%, dùng phần mềm xào nấu lại)
Nói nôm na, chúng ta sẽ nhận viết bài dựa trên các GUIDE LINE mà người tuyển đưa ra họ sẽ gửi mình 1 bảng excel các từ khóa, chủ đề Các chi tiết mà mình phải thêm trong bài viết, các phương pháp viết bài dựa trên công thức của họ vv
Tính trung bình thì mỗi tháng, người làm content fulltime có thể kiếm tầm 6-10tr (tùy khả năng), partime như sinh viên đi làm thì kiếm 3-4tr 1 tháng là hoàn toàn bth nha (cũng ngang với đi làm ở ngoài mà còn ngồi mát nữa tốn chất xám xíu thôi)
QUAN TRỌNG: Sinh viên nếu đi làm Freelancer Content sẽ học được NGHỀ CONTENT.
- Sau này có thể đi làm (đôi khi không cần bằng cấp).
- Sau này có thể phục vụ kinh doanh cho bản thân. Riêng việc làm SEO, tạo tài liệu, làm content cho trang cá nhân thôi cũng giúp bán được hàng khá nhiều
- Cải thiện được khả năng truyền đạt, khả năng học, kiến thức về nhiều ngành nghề (viết nhiều tự nhiên cải thiện được những cái này).
NHƯNG KHÁ BẤP BÊNH.
Với người bắt đầu làm, có thể bạn sẽ bị lừa (dạng lừa đa cấp), cũng có thể bạn gặp người không tốt, thuê xong không trả tiền... bạn sẽ lạc lõng trong một rừng thông tin mới... cơ mà cứ phải làm thôi, cứ phải chịu bị lừa vài lần thì mình mới kiếm được chỗ ngon. Kinh nghiệm của mình cho người mới:
- Nên nhận làm partime tại công ty.
- Không có chuyện phải đóng phí trước, đi làm chỉ có người ta trả lương cho mình chứ k bao giờ có chuyện mình trả ngược lại... (trừ khi mình phá hoại cái gì đó của cty.
- Nên làm nhiều chỗ để học hỏi được nhiều hơn, hiểu được cách thức làm, công thức làm, guide line, cách SEO, cách quản lý (rất có lợi cho sự phát triển sau này)
-...
Ngành này nói chung mình vẫn thấy tuyển dụng mỗi ngày, trong thời điểm hiện tại, khi đại dịch covid đi qua, nhà nhà càng quan trọng việc xây dựng website, kinh doanh online hơn nên công việc cho người làm content sẽ không bao giờ thiếu. QUAN TRỌNG là bạn có tìm được chỗ tốt, không lừa lọc, có người hướng dẫn giỏi hay không.
CÁC BẬC THANG THĂNG TIẾN CỦA NGƯỜI LÀM FREELANCER CONTENT
Những mức lương mà mình nói ở trên, thực ra cũng chỉ mới là "căn bản" nhất của người làm content, hay nói đúng hơn là chúng ta chỉ mới ở "tân thủ thôn" , chưa đủ level 10 để gia nhập môn phái :v (ai lúc trước chơi Võ Lâm Truyền Kỳ thì sẽ hiểu :v). Khi bạn đã nắm vững được "căn bản" của ngành rồi thì bạn còn có thể làm rất nhiều hướng khác nhau. Nói như Light novel thì bạn chọn Knight rồi thì bạn có thể trở thành kỵ sĩ, kiếm sĩ, hộ vệ, công binh... và cái nào cũng có thể thành công cả, tùy vào năng lực mỗi người :3, mình sẽ liệt kê một vài hướng.
Trở thành Agency Freelancer Content
(Nếu là cá nhân thì là Inbound Marketer)
Khi đã tự viết content rồi, mình hoàn toàn có thể thành lập một team viết content và tự mình đi kiếm khách hàng, tự mình đào tạo nhân viên theo một Guide Line cụ thể Mình cũng đang đảm nhiệm công việc này, deal với khách 150k 1 bài, giao lại cho team làm với giá 100k 1 bài hoặc lương cứng vv Với việc thành lập một team như vậy bạn hoàn toàn có thể tạo ra thu nhập thụ động nếu deal được các gói lớn theo năm, mỗi tháng tiền cứ tự động chảy về túi mà không phải làm gì :3 (đùa đấy, kiếm nhân viên, tuyển dụng, đào tạo người mới mệt thấy bà)
Ngoài ra, Content không chỉ là viết, bạn hoàn toàn có thể tuyển thêm Designer và đào tạo họ để phát triển thêm các dạng Content ảnh, video, inforgraphic, ebook, tài liệu vv (thầu trọn "nền tảng" - "đồ chơi" cho các đơn vị luôn) Với hướng này thì mình có lời khuyên:
- Hãy học hỏi thêm về Inbound Marketing, biết Content đem lai giá trị như thế nào cho thương hiêu
- Hãy học hỏi thêm về "nghề traffic", biết tận dụng content để đem về traffic, khách hàng cho thương hiệu như thế nào?
- Hãy học hỏi thêm về "phễu bán hàng bằng content", khi khách hàng đọc bài viết sẽ giúp chuyển đổi đơn hàng ra sao
- Hãy học hỏi thêm về "UX Writer" để biết cách tối ưu chuyển đổi từ mọi loại content text
- Hãy học hỏi thêm về tâm lý khách hàng, hành trình khách hàng, các chỉ số đo lường bla bla bla nói chung là biết thêm về marketing và tool :v, hiểu thêm về facebook ads, google ads càng tốt để tạo ra content phù hợp khi chạy quảng cáo
- Quan trọng nhất, hãy học sương sương về Design, tuyển dụng designer khó lắm, mà để làm đúng ý mình còn khó hơn (chính mình còn k biết mình có làm hiệu quả không mà làm sao chỉ lại cho designer nên là phải học đi)
Trở thành SEO-er (cá nhân or team)
Thực ra, khi viết thì chúng ta cũng đã phải viết chuẩn SEO rồi :v đôi khi những bài chia sẻ như bài viết này Minh viết theo cảm xúc, theo văn phong thì đôi khi không chuẩn SEO lắm :v cơ mà vậy thì đọc nó đỡ sượng hơn
Quan trọng, khi người làm Content trở thành một Seoer thì họ đã có một thế mạnh rất lớn, chỉ là bây giờ họ phải học thêm nhiều kỹ năng về SEO nữa thôi Trong SEO thì nó có nhiều phần:
- Content
- Keyword (chủ đề)
- On Page
- Off PAge
- Traffic
- Đôi khi còn cả chạy quảng cáo Google
Nếu bạn thiên hướng về kỹ thuật thì có thể theo ngành này, mình từng làm trong ngành nền cũng quen biết vài anh làm SEO khủng, kiếm ra các đơn hàng vài tỷ về SEO @@, còn mình bình bình thì kiếm tầm chục đơn vài ba chục triệu tháng cũng ổn mà hen :v Một số lưu ý nếu muốn theo ngành này:
- Google thay đổi thuật toán liên tục, làm seo là làm "kỹ thuật" nó không thiên về việc viết nhiều nữa rồi Vì phụ thuộc vào Google nhiều nên bạn phải update kiến thức liên tục và đôi khi nếu Google cho sập website 1 phát thì đền cho khách hàng cũng thốn (nhưng đối với người làm SEO thì cái này phải chấp nhận)
- Làm SEO nó là một mảng khá lớn, nếu bạn chỉ làm cá nhân thì nên dừng ở Content chuẩn SEO, đừng đi sâu quá nhiều vào sẽ rất dễ loạn và không đủ nguồn lực để làm
- Đối với SEO thì traffic là một kênh cực kỳ quan trọng Bạn phải học nhiều cách để kéo traffic về bài viết, về website chứ đừng chờ đợi nhiều về backlink, chuẩn seo bla bla bla(một lời khuyên từ người làm SEO nữa vời :v mọi người đừng gạch đá nhé huhu).
Lưu ý: nghề này không phù hợp với người bay bổng, nó chỉ phù hợp với người thích kỹ thuật(quan điểm cá nhân mình thì vậy T_T)
Trở thành người kinh doanh
Cái này cũng khá thú vị nè, rất phù hợp với các bạn sinh viên nung nấu ý định kinh doanh trong tương lai
Làm Ngành Marketing này ngót nghét cũng 7 8 năm rồi (mình linh động công việc nha mấy bợn T_T), mình đánh giá Content nó chiếm hơn 50% khả năng thành công của việc Marketing Content không chỉ là text, Content là TẤT CẢ NHỮNG GÌ MÀ MÌNH SHOW CHO KHÁCH HÀNG THẤY, từ giao diện của profile cá nhân, giao diện của fanpage, hình ảnh, video, text, kols, sản phẩm tất cả những gì khách hàng thấy từ chúng ta thì đó là làm content
--> Nếu bạn muốn chuyển dịch theo "môn phái" kinh doanh thì bạn còn phải nắm all những vấn đề content trên nhé :v
Những điểm lợi của người làm Content khi chuyển dịch sang làm kinh doanh:
- Tự tạo Content bán hàng trên đa kênh: Profile cá nhân, Fanpage, Group (bán hàng trong group là cực quan trọng nha), website vv
- Tận dụng được kênh SEO website (một kênh traffic miễn phí)
- Tận dụng được việc bán hàng profile (bữa nào M share bài toán bốc thuốc, bán hàng bằng content trong khóa học của Minh)
- Dù có kinh doanh lỗ, vẫn đi viết content kiếm tiền bù lỗ được :v
Từ content có thể kiếm về hơn vài nghìn traffic, vài chục nghìn 1 bài viết trong group thôi tiếp cận 20000 người là quá đơn giản, trong khi nếu chạy quảng cáo thì phải tốn vài triệu tới chục triệu Lợi thế quảng cáo 0đ trong kinh doanh Cơ mà làm kinh doanh thì phải lươn lẹo, phải có máu liều, phải có tư duy kinh tế, quản trị chút nha chứ bay bổng quá thì làm kinh doanh cũng hông được đâu
Làm đào tạo Content
Này là một trong những cách đơn giản nhất nè :v, cứ làm content giỏi xong mở lớp, tự động có người tìm đến nha :v.
Đùa vậy thôi, làm Đào tạo là một trong những ngành nghề bị ném đá nhất trong giới kinh doanh, đa số phốt đều bởi cái chữ đào tạo mà ra... Để mà làm đào tạo Content thì quan trọng nhất chính là TẠO RA GIÁ TRỊ THỰC CHO NGƯỜI HỌC, vd:
- Học xong thì phải viết được Content chuẩn SEO
- Học xong thì phải cải thiện được kỹ năng viết, có công thức viết
- Học xong thì phải kiếm được việc...
Người mới làm đào tạo đôi khi cảm thấy MÌNH ĐÃ LÀM ĐƯỢC ĐIỀU NÀY, và nghĩ rằng những người khác sẽ làm được giống mình (không chỉ riêng nhà giáo, mà trong cv cũng vậy), cái quan trọng là mình phải "tạo ra được công thức mà ai ai cũng có thể làm được, chất lượng ở một mức CHẤP NHẬN ĐƯỢC" chứ không phải chỉ cho người ta LÀM ĐƯỢC GIỐNG MÌNH, mình tốn 2 3 năm, 5 6 năm mới được như này, người ta học có 3 ngày rồi làm làm sao :v chưa kể năng lực, các kiến thức xung quanh nữa...
Một vài lưu ý cho người muốn làm Đào tạo nghề content (đừng đi vào vết xe đổ giống mình T_T)
- Hãy tạo ra công thức để người bình thường cũng có thể làm được.
- Hãy đào tạo những gì thực tế, những điều mà họ có thể làm được ngay lập tức, đừng nói lý thuyết.
- Hãy điều hướng cho người học THỰC HÀNH, THỰC HÀNH, THỰC HÀNH liên tục, vì học mình chỉ là 1% thôi, họ thực hành liên tục thì mới ra kết quả.
- Hãy thu phí ĐÚNG VỚI GIÁ TRỊ THỰC của khóa học, đừng nên để quá cao.
- Hãy giúp khách hàng từ tâm, họ tạo ra giá trị cho công việc của họ, đó là niềm vui của mình.
- Sẵn sàng refund nếu khách hàng yêu cầu, dù là bất cứ lý do gì (nếu không thể refund vì lý do nào đó, thì cũng hãy giúp họ nhiều thứ khác để bù lại).
- ..... và nhiều điều khác bạn sẽ gặp phải trên con đường đào tạo
Thêm một lưu ý nhẹ, để có thể làm Đào tạo Content, bạn cũng nên có một Profile xịn xịn một chút, nên suất hiện thường xuyên và chia sẻ giá trị cho cộng đồng nhiều hơn để tăng sự uy tín cho bản thân mình, ngoài ra thì cũng phải có những kết quả thực tế (có tiếng, có miếng đàng hoàng nha).
Trở thành bloger
Cái này có thể gọi là thú vui của người làm Content, tạo ra một cái blog, viết mọi thứ trên đời, chia sẻ nhiều nhiều nhiều giá trị từ bất cứ thứ gì mình đã trải qua... và kiếm tiền ngay trên Blog. Như sếp mình, anh Trần Thịnh LÂm làm ra cái Blog riêng về kinh doanh, chuyên chia sẻ những kiến thức kinh doanh của anh ấy, từ đó điều hướng bán các sản phẩm cho người làm kinh doanh... Chúng ta cũng có thể làm như thế:
- Chia sẻ về nước hoa, nhận PR cho các hãng
- Chia sẻ về nấu ăn, mở khóa học nấu ăn
- Chia sẻ về Content, mở khóa content :v
- Chia sẻ trải nghiệm du lịch, nhận PR tour...
Ngoài ra thì còn có thể kiếm tiền bằng cách đặt banner, đặt adsense, bài guest post... Cái này thì phù hợp cho người làm cá nhân, những người có công việc chính tối về kiếm thêm v.v.... Nếu làm đúng hướng và giỏi content, bạn vẫn có thể kiếm thêm vài chục triệu mỗi tháng từ kênh blog này... chỉ bởi chia sẻ như một blogger.
Trở thành Guest Post-er
Cái này mình từng làm nè :v hiện cũng đang quản lý hơn 100 website như chungkhoan. vn, giaitri. vn, list. vn, tonghop. vn .... Cái này nó cũng na ná như là làm SEOer vậy á, nhưng cái này là mình "tự build" website, tự tạo ra các website có nhiều traffic và trở thành một "hệ thống website"... Cái này thì phải có người nào vốn mạnh lắm mới làm nỗi :( (cty mình tốn hơn tỏi cho nó rồi @@). Nhưng khi bạn đã build lên được rồi thì bạn có thể kiếm tiền bằng cách:
- Bán guespost 100-300 1 bài: 1 tháng 1 website nếu bán bth thì bán 20 cái (tương đương 2-6tr), 20 web thì tháng có 50-100tr nhàn @@.
- Bán combo cho những bên dịch vụ SEO: mỗi tháng cung cấp đều đặn vài trăm guespost
- Bán text link, footer, banner (khi đã có traffic)
- Bán cả website (đang có dàn domain mỹ phẩm nè, bác nào cần liên hệ :v): 10-20-30tr 1 website
- Có đội content rồi thì đi nhận content thuê như team agency cũng được
Nhắc lại, cái này phải vốn mạnh và phải hiểu SEO + Marketing lắm thì mới làm được nha!
Đi làm lại công ty :V
Shopee hoàn xu